Kabızlık (konstipasyon) ve Diyet
Uygunsuz yaşam koşulları ve kötü beslenme nedeniyle yaşam kalitesini bozan kabızlık sorunu ile herkes karşılaşmıştır. Kabızlık herkesin alışkanlığına göre değişmekle birlikte genelde 3 günde birden daha az sayıda büyük tuvaletin yapılmasıdır. Ek olarak dışkılama güçlüğü, dışkının tam boşalamaması, ağrılı dışkılama ve şişkinlik gibi olumsuz durumlar da olabilir.
Sağlıksız beslenme ve diyet alışkanlıkları, hareketsiz yaşam, tuvalet ihtiyacını ertelemek, katı gıdalarla beslenmek, fazla inek sütü tüketmek, ilaçlar, çeşitli sinirsel ve hormonla ilgili hastalıklar (hipotiroidizm, Parkinson, MS gibi), sindirim sistemi hastalıkları, barsakta darlık, barsakta sinirlere ve kaslara ait anormallikler nedeniyle kabızlık oluşabilir.
Kabızlığa yol açan en önemli nedenler arasında ilk sırada yanlış beslenme alışkanlıkları gelmektedir. Bu nedenle, öncelikle beslenme programında küçük değişiklikler yapılarak kabızlık oluşumunun önüne geçilebilmektedir. Kabızlık yapan yiyecekleri (Muz, makarna, pirinç lapası, pilav, fazla süt tüketimi, Fast food yiyecekler, çok fazla kırmızı et) tüketmekten kaçınıp bağırsak hareketlerini hızlandıran besinleri (lif ağırlıklı) tercih ederek kabızlığa karşı önlem alınabilmektedir. Bol su ve sıvı gıdalar tüketmelidir. Daha çok hareket edilmelidir. Lif ağırlıklı sebze, meyve, bakliyat ve tahıllardan oluşan beslenme programı hazırlanmalıdır. Lokmalar iyice çiğnendikten sonra yutulmalıdır. Fazla kafein tüketiminden kaçınılmalıdır. Fazla süt ve süt ürünleri tüketilmemelidir. Tuvalet düzeni oluşturulması ve tuvalet ihtiyacı ertelenmemelidir.
Diyette bol lifli ve bol posalı yiyecekler tercih edilmelidir. Lifli ekmekler tam buğdaylı, kepekli, bol tahıllı, çavdarlı tercih edilmelidir. Lif oranı yüksek kuru ve taze meyve ve sebzeler tercih edilmelidir. Örneğin elma, üzüm, avokado, erik, kivi, incir, portakal, mandalina, baklagiller, pancar, pırasa, enginar, ıspanak, lahana, kızılcık, kereviz, fasulye, bezelye, mercimek, zeytin, zeytinyağı ve kekik tercih edilmelidir. Beyaz et (Balık, tavuk gibi) tercih edilmelidir çünkü yüksek miktarda kırmızı barsakları zorlayıcı bir etkiye yol açar. Günde 1 çay/tatlı kaşığı kadar keten tohumu yoğurda katılarak yenirse kabızlığa faydası olabilir ancak daha fazla kullanılmamalıdır.
Uzun süreli kabızlık, karın ağrısı, kilo kaybı, makattan kan gelmesi gibi şikâyetler varsa Genel Cerrahi uzmanınız ile görüşerek makat ile ilgili hastalıklar açısından muayene olunuz. Doktorunuzun tavsiyesine göre dışkıda gizli kan, tam kan gibi laboratuvar tahlilleri yaptırınız. Şüphe durumunda özellikle kolonoskopi ile tüm bağırsakların incelenmesi önemlidir. Hiçbir şikâyeti olmasa da herkesin 45 yaşında barsak kanseri açısından tarama amaçlı “Kolonoskopi” yaptırmasını Amerikan Kanser Derneği tavsiye etmektedir.