LENFOSİT NEDİR ?
Kemik iliği tarafından üretilen lenfositer (LYM), beyaz kan hücrelerinin (WBC) 5 farklı türünden biridir. Kemik iliğinde bulunan kök hücreler tarafından üretilen lenfositlerin temel görevi, vücuda giren virüs, bakteri, mantar ve parazitler gibi patojenleri ortadan kaldırır. Dolaşım sisteminde bulunan lenfositler, patojenleri ortadan kaldırmak için antikor üretir. Zararlı canlılar tarafından enfekte olan vücut hücreleri de yine lenfositler tarafından öldürülerek etkisiz hale getirilir. Ayrıca lenfositler, enfekte olan vücut hücrelerine karşı sağlıklı hücrelere bilgi gönderir. Tüm bu işlemler sonucunda var olan enfeksiyon ortadan kaldırılır. Sıklıkla merak edilen “Lenfosit ne demek?” sorusu bu şekilde yanıtlanabilir. Beyaz kan hücrelerinin bir türü olan lenfositlerin de NK, T ve B hücreleri olmak üzere 3 farklı alt türü bulunur. Bu hücre türlerinin de farklı görevleri bulunur. Farklı bir deyişle lenfositlerin bir türü olan B hücreleri, üretildiği bölgede kalır. Farklı antikor türlerine sahiptir ve gerekmedikçe sayıları sabit kalır. Toplam lenfosit miktarının yaklaşık olarak %10’unu oluşturan B hücreleri, vücut savunmasının önemli bir parçasıdır. Vücuda giren virüs, bakteri ve toksin gibi patojenleri kimyasallar ile işaretler. Ayrıca patojenlere saldırmak için antikor ve proteinler üretir. Kemik iliğinde üretilen B hücrelerinin, göğüste bulunan ve timüs adı verilen lenf bezine gitmesi ve bu bölgede olgunlaşması ile hücreler, T hücresi olarak adlandırılır. Lenfositlerin bir diğer türü olan T hücreleri, enfekte olan hücreyi bulmak ve yok etmekle görevlidir. B hücreleri ile iletişim halinde olan T hücreleri, toplam lenfosit miktarının yaklaşık olarak %80’ine sahiptir. T lenfosit hücreler, lenf bezleri başta olmak üzere, bademcik, bağırsak, dalak, lenfoid gibi bölgelere ulaşır. T hücrelerinin temel görevi, vücutta bulunan yabancı organizmalara karşı diğer bağışıklık sistemi hücrelerini uyarmaktır. Bunun için lenfokin olarak adlandırılan kimyasalı salgılar ve bağışıklık sistemine ait hücrelerin, patojenlere saldırmasını sağlar. Lenfositlerin 3. ve son türü olan NK (natural killer, doğal öldürücü, doğal katil hücre) hücreleri ise sadece virüs ve tümör tarafından etkilenen vücut hücrelerini, sağlıklı hücrelere zarar vermeden öldürür. Farklı bir deyişle NK hücreleri, yabancı organizmalara direkt olarak saldırmak yerine bu organizmalar tarafından enfekte edilen vücut hücrelerine saldırır. NK hücreleri de toplam lenfosit miktarının yaklaşık %10’unu oluşturur.
T hücreleri ya da farklı bir deyişle T lenfositlerinin diğer bağışıklık hücrelerini uyarması bir dizi kimyasal reaksiyonla gerçekleşir. Sitokin adı verilen bu hücresel yanıt, T hücrelerinin yanı sıra mononükleer hücre türleri ve stroma hücreleri gibi farklı yapılardan da salınır. Vücutta bulunan grip, soğuk algınlığı ve COVID-19 gibi enfeksiyonların varlığında hızla sitokin salgılanarak bağışıklık sistemi hücreleri uyarılır. Son derece hızlı bir tepki olan sitokin üretiminin çok fazla olması durumunda sitokin fırtınası olarak bilinen durum ortaya çıkar. Sitokin fırtınası varlığında bağışıklık sistemi aşırı uyarılır. Bu da kişinin bağışıklık sisteminin kendi sağlıklı hücrelerini yok etmesine neden olarak toksik bir etki yaratır. Sitokin fırtınası, kişinin yaşamını tehlikeye atacak boyuta ulaşabilir.
DETAYLI BİLGİ